พิทักษ์ โสตถยาคม นักวิชาการศึกษา กลุ่มวิจัยและส่งเสริมการวิจัยทางการศึกษา สำนักพัฒนานวัตกรรมการจัดการศึกษา สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน จากการที่ประธานาธิบดีคิม ยัง ซัม เป็นประธานาธิบดีที่มาจากพลเรือนคนแรก และประกาศนโยบายปฏิรูปเพื่อสร้างประเทศเกาหลีใหม่
บทความโดย พิทักษ์ โสตถยาคม นักวิชาการศึกษา กลุ่มวิจัยและส่งเสริมการวิจัยทางการศึกษา สำนักพัฒนานวัตกรรมการจัดการศึกษา สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน มูลนิธิสดศรี-สฤษดิ์วงศ์ กำหนดการประชุมระดมสมองเพื่อเชื่อมภาคีปฏิรูปการศึกษาทุกระดับ (Think Tank) วาระพิเศษ “การสื่อสารเพื่อขับเคลื่อนระบบการศึกษา”
วันศุกร์ที่ 9 ธันวาคม 2559 ณ ห้อง 111 อาคารมหาจุฬาลงกรณ์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มีการเปิดตัวหนังสือ Finnish Lessons 2.0 “จะปฏิรูปการศึกษาอย่างไรให้สำเร็จ บทเรียนแนวใหม่จากฟินแลนด์” ซึ่งมี ปาฐกถานำ โดย Dr. Pasi Sahlberg นักคิดด้านการศึกษาระดับโลก ผู้เขียน Finnish Lessons 2.0 พวกเราทีมงาน เพจ ‘คิดเปลียนเรียนรู้’ ไปเข้าร่วมเรียนรู้และถอดบทเรียนออกมาเป็นเนื้อหาในบทความบทนี้
หน้าที่ที่จะทำให้เด็กไทยทุกคนเติบโตขึ้นอย่างแข็งแรงสมบูรณ์ทั้งด้านร่างกาย จิตใจ สติปัญญา และสังคม เป็นของเราทุกคน ทุกฝ่าย การจะทำให้เด็กคนหนึ่งมีคุณภาพต้องเริ่มตั้งแต่ครรภ์มารดา รัฐควรจัดสิทธิประโยชน์ที่เหมาะสมและเพียงพอแก่หญิงตั้งครรภ์ พัฒนาคุณภาพของศูนย์เด็กเล็ก และโรงเรียนอนุบาลให้มีมาตรฐาน รวมทั้งหาแนวทางให้การศึกษานอกระบบโรงเรียนแก่เด็กอีกจำนวนไม่น้อยที่ไม่สามารถเข้าถึงระบบการศึกษาปกติได้ และบูรณาการการดูแลเด็กร่วมกับชุมชนท้องถิ่นเพื่อให้เกิดความยั่งยืนในระยะยาว นพ.พรเทพ ศิริวนารังสรรค์
ขณะนี้การศึกษาของเราทั้งหมดเป็นการสร้างทุกขภาวะ สร้างความทุกข์ทั้งแผ่นดิน สร้างความทุกข์ให้ผู้เรียน สร้างความทุกข์ให้ผู้ปกครอง และสร้างความทุกข์ให้ครู ซึ่งน่าเป็นห่วงอย่างมาก เพราะการศึกษาที่ดีควรจะเป็นการสร้างความสุข แต่เรากลับทำให้เป็นการศึกษาที่สร้างความทุกข์ เพราะสิ่งที่เราทำกันมาร้อยกว่าปี เป็นการศึกษาด้วยการท่องหนังสือ คือเอาวิชาเป็นตัวตั้ง ไม่ได้เอาชีวิตเป็นตัวตั้ง เราแยกส่วนว่าชีวิตก็อย่างหนึ่ง การศึกษาก็อีกอย่างหนึ่ง การศึกษาที่ดีต้องเอาชีวิตเป็นตัวตั้ง แล้วชีวิตคนต้องมีความสุข ชีวิตเราเกี่ยวข้องกับอะไรบ้าง เราก็ต้องไปเรียนรู้ในเรื่องนั้นๆ ไม่ใช่ไปท่องวิชาที่ไม่ได้เกี่ยวข้องอะไรกับชีวิต อะไรที่เป็นความสุขเราก็ต้องไปเรียนรู้ในเรื่องนั้นๆ ยิ่งเราเป็นเมืองพุทธ ทางพุทธศาสนาถือว่าความทุกข์เกิดจากความไม่รู้ หรือ อวิชชา ซึ่งการศึกษาควรจะทำให้เกิดการรู้ หรือ วิชชา ซึ่งจะทำให้คนเกิดความสุข ศาสตราจารย์นายแพทย์ประเวศ วะสี
แท้จริงแล้วการศึกษาทางเลือกย่อมไม่มีข้อจำกัดไม่ว่าทางใดทางหนึ่ง แต่ต้องเป็นกระบวนการบูรณาการทั้งจากพ่อแม่ ครอบครัว และสังคม บทบาทของพ่อแม่ต้องไม่ใช่ผู้ออกคำสั่ง แต่ต้องเป็นผู้คอยช่วยเหลือชี้แนะในเรื่องต่างๆได้
