ขณะนี้การศึกษาของเราทั้งหมดเป็นการสร้างทุกขภาวะ สร้างความทุกข์ทั้งแผ่นดิน สร้างความทุกข์ให้ผู้เรียน สร้างความทุกข์ให้ผู้ปกครอง และสร้างความทุกข์ให้ครู ซึ่งน่าเป็นห่วงอย่างมาก เพราะการศึกษาที่ดีควรจะเป็นการสร้างความสุข แต่เรากลับทำให้เป็นการศึกษาที่สร้างความทุกข์ เพราะสิ่งที่เราทำกันมาร้อยกว่าปี เป็นการศึกษาด้วยการท่องหนังสือ คือเอาวิชาเป็นตัวตั้ง ไม่ได้เอาชีวิตเป็นตัวตั้ง เราแยกส่วนว่าชีวิตก็อย่างหนึ่ง การศึกษาก็อีกอย่างหนึ่ง การศึกษาที่ดีต้องเอาชีวิตเป็นตัวตั้ง แล้วชีวิตคนต้องมีความสุข ชีวิตเราเกี่ยวข้องกับอะไรบ้าง เราก็ต้องไปเรียนรู้ในเรื่องนั้นๆ ไม่ใช่ไปท่องวิชาที่ไม่ได้เกี่ยวข้องอะไรกับชีวิต อะไรที่เป็นความสุขเราก็ต้องไปเรียนรู้ในเรื่องนั้นๆ ยิ่งเราเป็นเมืองพุทธ ทางพุทธศาสนาถือว่าความทุกข์เกิดจากความไม่รู้ หรือ อวิชชา ซึ่งการศึกษาควรจะทำให้เกิดการรู้ หรือ วิชชา ซึ่งจะทำให้คนเกิดความสุข ศาสตราจารย์นายแพทย์ประเวศ วะสี