…มีเด็กคนหนึ่งนะมองแล้ว คือ มันเป็นเด็กลักษณะเบี่ยงเบนทางเพศที่แบบไม่ทำอะไรเลย มองดูแล้วเด็กคนนี้ไม่มีความสามารถ คือ มองไม่เห็นจุดเด่นของนักเรียน เราต้องเอาเด็กคนนี้มาทำให้เขามีจุดเด่น คือ เด็กบางคนเนี้ย คือ เค้าสามารถแต่งหน้าแต่งตาได้นะครับ คือ สามารถทำอาชีพของเขาได้ ให้เด็กมันอยู่ในกรอบตรงนี้อย่างเด็กนักเรียนที่กลับไป เด็กเราจะต้องไปแสดงงานช้างเนาะ คือ เด็กสามารถแต่งหน้าทำผมได้ คือ สามารถไปประกอบอาชีพได้เลย คือ เด็กพวกนี้เค้าจะมีจุดเด่นแต่ละตัวๆ แต่ละคนมีความแตกต่างหลากหลายกันนะครับ แต่เด็กคนนี้เรามองไม่เห็นก็มาคุยกันว่าคนเนี้ยมองมาหลายครั้งแล้วนะ ซึ่งยังมองไม่เห็นว่าเค้ามีจุดเด่นอะไรเพราะฉะนั้นเราต้องดึงเค้ามา ให้เค้ามีจุดเด่นในตัวเอง แล้วสามารถทำงานร่วมกับสังคมได้…
หรือลองพิจารณาข้อความจากการสนทนาชุดเดียวกันนี้
…เหมือนครูปานจะเป็นคนเหมือนมีแมวมอง มีสายตาว่า ครูปานจะพิจารณาอย่างไร ซึ่งฝึกเด็กกลุ่มนี้ให้ไปสู่ยอดได้ เหมือนกับอะไรละ กว่าจะหาเพชรสักเม็ดหนึ่ง ครูปานต้องใช้ความสามารถตรงนี้มากๆ แล้วก็ครูปานก็จะทุ่มเวลา เสียสละ ตอนเช้าก็ต้องมาแต่เช้าใช่ไหมคะ แล้วตอนเที่ยงอีก หลังจากที่ตัวเองสอนภาษาอังกฤษ จะต้องเตรียมภาษาอังกฤษด้วยใช่ไหมคะ แล้วยังเอาเวลามาฝึกเหมือนกับครูดา ที่สอนอนุบาล แต่ไปฝึกเล่านิทาน แล้วได้ชนะระดับกรุงเทพฯ อย่างเนี้ยคะ ความเสียสละ ความทุ่มเท เห็นมากๆ เลยนะคะ ชื่นชมตรงนี้คะ…
…มีความเชื่อนะคะว่า ไม่ว่าอะไร ถ้าเราทำแล้วมันจะต้องดีขึ้นแน่นอน อันนี้เชื่อคะ แต่ว่าจะดีระดับไหนนั้น ก็แล้วแต่ศักยภาพของบุคคล ถูกไหมคะ บางคนเราก็จะสอนครั้งเดียวเขารู้ หลายครั้งถึงจะรู้ หรือว่าสอนไปตั้งนานจนเราลืมไปแล้ว ถึงจะเกิดอะไรอย่างเนี้ยคะ แต่ว่าสิ่งหนึ่งที่เชื่ออยู่ตลอดก็คือ ไม่ว่าเขาจะนำมาใช้ในขณะนั้น ให้เราได้เห็น ได้ชื่นใจหรือไม่ แต่ว่าส่วนหนึ่งที่ตกตะกอนอยู่ในตัวเขาจะต้องมีแน่นอน…
…ชอบคำพูดพี่มากเลยว่าอะไรก็ตามที่เราได้ทำ พี่เชื่อว่ามันต้องตกตะกอนในตัวเขา ถ้าเราได้เริ่มต้นนะ มันเหมือนกับว่าอย่ายอมแพ้ตั้งแต่คิด ต้องทำก่อนแล้วถึงจะรู้ว่ามันจะดีหรือไม่ดีนะคะ คือพี่กล้าที่จะทำอะไรบางอย่าง ที่ได้เรียนรู้ในการตัดสินใจบางอย่าง คือพี่มีพื้นฐานของความเชื่อว่าทุกคนมีคุณค่า พี่ไม่ได้มองว่าเด็กคนนี้ไม่มีคุณค่า มองว่าทุกคนมีคุณค่า เพชรทุกเม็ดสามารถเอามาเจียระไนได้ มองเรื่องคุณค่าของคน…
ข้อความเหล่านี้แสดงถึงความลื่นไหลระหว่างคุณค่าของบุคคลกับคุณค่าที่ทุกคนมี กล่าวคือ มีการกล่าวถึงคุณค่าที่ทุกคนมีในความหมายที่ว่าทุกคนมีศักยภาพอะไรบางอย่างที่สามารถพัฒนากระทั่งเป็นคุณค่าของบุคคลได้ ดังนั้น แม้ยังไม่พัฒนาทุกคนก็มีคุณค่าแห่งศักยภาพนี้ แต่จะมีเฉพาะบางคนเท่านั้นที่สามารถพัฒนาคุณค่าส่วนบุคคลได้ คุณค่าแบบศักยภาพนี้ในที่สุดแล้วก็ต้องยอมรับว่าแต่ละคนมีไม่เท่าเทียมกัน อาจส่งผลเสียในด้านของการให้ความสนใจแต่คนเก่งได้