ทำไมต้องเรียนรู้ ดาราศาสตร์​ กับ ศุภฤกษ์ คฤหานนท์

“เรียนเพื่อเข้าใจธรรมชาติและเข้าใจปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นรอบตัวเรารวมทั้งเอาองค์ความรู้ต่างๆที่เราเรียนมามาหาคำตอบและคิดอย่างมีเหตุมีผลก็จะนำไปสู่การที่เราจะเป็นคนที่มีศักยภาพที่จะทำงานไม่ว่าจะด้านอะไรต่างๆได้อย่างมีประสิทธิภาพมากที่สุดครับ”

อาจารย์แจ็ค ศุภฤกษ์ คฤหานนท์

หัวหน้างานบริการวิชาการทางดาราศาสตร์

สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน)

 

เราดูดาวกันไปทำไม

ผมอาจจะเชื่อมโยงคำถามหนึ่งที่เขาถามบ่อยมากว่า “เราดูดาวกันไปทำไม” มันจะเป็นคำถามที่ถามเยอะมาก การดูดาว ต้องบอกว่าถ้าแค่การดูดาว อย่างวันนี้ที่เรามาดูดาวมันแค่เป็นส่วนหนึ่งของพื้นฐานของการเฝ้าสังเกตการ การที่เราต้องการค้นหาคำตอบที่มันเป็นสิ่งที่อยู่รอบตัวเรา คนทั่วไปอาจจะมองภาพ ก็แค่ดูดาว แต่จริงๆแล้วอันนี้มันแค่พื้นฐาน

สิ่งที่เป็นความรู้ต่างๆที่เราได้มาก็จะนำมาใช้ในการปกป้องโลกเรานั่นเอง ทำไมเราต้องดูวัตถุจากนอกโลก ทำไมเราต้องมีโครงการเฝ้าระวังวัตถุจากนอกโลกทำไมนักดาราศาสตร์ต้องทำงานตลอดทั้งคืน 24 ชม.

วันนี้ไทยอยู่กลางคืนไทยก็ observe พรุ่งนี้เช้าถ้าเราสามารถค้นพบวัตถุอะไรบางอย่างเราสามารถที่จะส่งต่อไปให้กับอีกประเทศหนึ่ง ซึ่งการทำงานร่วมกันนักดาราศาสตร์เราทำงานร่วมกันทั่วโลก ภารกิจหนึ่งของเราก็คือการปกป้องโลกนั่นเอง

โจทย์ยาก

การที่เรามีโจทย์ที่ยากคือเรากำลังที่จะพัฒนาคนให้เกิดคนเก่งในประเทศเราในโลกของเรา โจทย์ที่ยากก็คือโจทย์ที่อยู่นอกโลกก็คือโจทย์ทางด้านดาราศาสตร์ เราพยายามจะส่งมนุษย์ไปที่ดาวอังคาร อิรอนมัส คนหนึ่งเป็นเอกชน ทำไมเขาถึงอยากไปที่ดาวอังคารแต่สิ่งที่มันจะได้จากโครงการนี้คืออะไร ก็คือสิ่งที่มันจะเกิดขึ้นก็คือองค์ความรู้ต่างๆ เทคโนโลยี นวัตกรรมต่างๆที่จะนำมาใช้กับโลกเรา

มันจะ Challenge มากสำหรับมนุษย์ของเรา การที่เรามีโจทย์ยากมันจะทำให้เกิดการพัฒนาคนเก่งบนโลกของเราในประเทศของเรา ปัจจุบันสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติเราก็พัฒนาคนเก่งด้วยโจทย์ที่ยากเช่นเดียวกัน

ระหว่างทางไปอวกาศ

เราใช้พลังงานจากฟอสซิลต่างๆเป็นน้ำมัน เทคโนโลยีทางด้านอวกาศเทคโนโลยีทางด้านดาราศาสตร์ เราพยายามหาเชื้อเพลิงต่างๆที่จะขับดันให้อุปกรณ์ต่างๆหรือยานอวกาศให้ไปนอกโลกให้ได้เราทำอย่างไรเราก็ต้องศึกษาพวกนี้ขึ้นมา สุดท้ายเป็นอะไรครับเราก็ได้ลดพลังงานไฟฟ้าอย่างเทสล่าซึ่งเร็วกว่ารถที่เป็นน้ำมันอีก

เรามีอุปกรณ์ถ่ายภาพทุกวันนี้ที่เห็นหน้าผมได้ทุกวันนี้ที่เราถ่ายภาพกันได้ทุกวันนี้ในมือถือของเราเกิดจากอะไร เกิดจากอุปกรณ์ชนิดหนึ่งที่นักดาราศาสตร์เป็นคนคิดค้นขึ้นมา สมัยก่อนเราใช้ฟิล์มปัจจุบันเราใช้กล้องดิจจิตอล ดิจจิตอลมาจากอะไรเราเรียกว่า CCD หรือ Charge Coupled Device ก็คือเป็นอุปกรณ์ในการรับภาพคือโจทย์ที่นักดาราศาสตร์ต้องการจะเก็บหาข้อมูลแต่มันต้องเกิดอุปกรณ์ที่ซัพพอร์ตกับเขาก็เลยต้องมีการพัฒนาและคิดค้นขึ้นมา นี่คือระหว่างทางที่เราได้ในการศึกษา

เรียนรู้ดาราศาสตร์

เด็กเรียนคณิตศาสตร์ เด็กเรียนวิทยาศาสตร์ต่างๆเพื่อมาใช้หาคำตอบต่างๆได้เราในฐานะของหน่วยงานของประเทศที่เกี่ยวกับดาราศาสตร์ หน้าที่ของเราก็คือสร้างแรงบันดาลใจแล้วก็กระตุ้นให้เขามีความอยากรู้อยากคิด แล้วการคิดของเขาต้องคิดอย่างมีเหตุมีผลและมีหลักการรองรับ

เช่นเขาเห็นสิ่งที่มันเกิดปรากฏการณ์รอบๆตัวเขา เขาจะไม่เกิดความงมงายอีกต่อไปแล้วปัจจุบัน เขาจะใช้องค์ความรู้ที่เขาได้เรียนมานี้เพื่อหาคำตอบได้ ดาราศาสตร์เป็นโจทย์หนึ่งและเป็นเทคนิคและวิธีการหนึ่งเหมือนกับวิชาหนึ่งที่ทำให้เขาเอาองค์ความรู้ต่างๆที่เขาได้เรียนมามาหาคำตอบมัน

ในอดีตถ้าเราเห็นเป็นแสงวาบทุกคนจะต้องตอบเป็นคำเดียวกันว่าคือ UFO (Unidentified Flying Object) ซึ่งไม่ผิดเลยถ้าใครอ่านภาษาอังกฤษมาแบบสั้นๆ Unidentified Flying Object ไม่ผิดคือวัตถุที่เราไม่ทราบว่าเป็นอะไร แต่ปัจจุบันแล้วจากที่เราพยายามที่จะ Inspire จะสร้างความตื่นตัวด้านดาราศาสตร์ วิทยาศาสตร์ก็จะเห็นว่าประชาชนทุกวันนี้ไม่เกิดความงมงายแล้ว เมื่อเห็นลูกไฟเห็นอะไรต่างๆคิดเป็นอย่างแรกแล้วว่าน่าจะเป็น Fireball ดาวตกหรือขยะอวกาศ ทำไมประชาชนมีความคิดแล้วก็สิ่งต่างๆรอบตัวเนี่ยคิดเป็นวิทยาศาสตร์มีเหตุมีผลมากขึ้น